Faleminderit zoti President,
Unë do të doja të filloja duke falënderuar Presidentin Gatti Santana dhe prokurorin Brammertz për raportin e tyre të detajuar dhe informimin e detajuar. Shqipëria vlerëson përpjekjet dhe përkushtimin e tyre në ndjekjen e drejtësisë në përputhje të plotë me mandatin e tyre.
Ne shprehim ngushëllimet tona për vdekjen e gjyqtares Elisabeth Ibanda-Nahamya nga Uganda dhe nderojmë punën dhe trashëgiminë e saj që ajo la pas.
Më lejoni të them që në fillim se Shqipëria mbështet fuqimisht punën e Mekanizmit si një organ gjyqësor ndërkombëtar në kërkim të përgjegjësisë për krimet më të rënda sipas ligjit penal ndërkombëtar.
Duke kërkuar llogaridhënie, Mekanizmi vendos themelet për pajtimin, paqen dhe stabilitetin.
Vendimi i Mekanizmit më 31 maj 2023, i cili vendosi të zgjerojë dënimin për Stanisiç dhe Simatoviç, në vend që t’i lirojë ata, është një zhvillim historik në kërkimin e drejtësisë në Ballkan.
Ne përgëzojmë punën e vlefshme të OTP-së dhe ekipit të pistës që ia dolën të gjenin dhe arrestonin z. Kayishema. Në të vërtetë, një tjetër arritje historike për drejtësinë ndërkombëtare.
Megjithatë, na vjen keq që z. Kabuga u shpall i papërshtatshëm për t’u gjykuar. Shqipëria qëndron përkrah viktimave dhe familjeve të tyre dhe mbështet fuqimisht kërkimin e tyre për drejtësi.
Zoti President,
Këto rezultate të prekshme në arritjen e drejtësisë për mizoritë në Ballkan tregojnë vlerën e punës së Mekanizmit.
Por ka një nevojë reale për mbështetje dhe bashkëpunim aktiv nga të gjitha shtetet anëtare, që Mekanizmi të japë drejtësi dhe të dëgjojë kërkesën për drejtësi nga mijëra viktima dhe familjet e tyre në Ballkan dhe gjetkë.
Shtetet anëtare janë të detyruara të bashkëpunojnë me Mekanizmin për të arrestuar, dorëzuar dhe ekzekutuar urdhërarrest pa vonesë. Ne u bëjmë thirrje të gjitha shteteve anëtare që të bashkëpunojnë plotësisht dhe në mirëbesim me Mekanizmin.
Në këtë drejtim, shprehim keqardhje për refuzimin e vazhdueshëm për të bashkëpunuar me Mekanizmin. Në veçanti, urdhrat e arrestit për Jojiçin dhe Radetën duhet të ekzekutohen nga Serbia menjëherë për t’u siguruar që ata të përballen me drejtësinë.
Dështimi për të bashkëpunuar plotësisht dhe në mirëbesim me Mekanizmin shkon jo vetëm kundër vendimeve të ICTY: ai gjithashtu ofendon dhe çnderon kujtimin e mijëra viktimave kudo, jo më pak në Srebrenicë, Vukovar dhe Raçak.
Këto mizori janë pjesë e kapitullit më të errët të Ballkanit dhe duhet të adresohen siç duhet për të hapur një kapitull të ri pajtimi dhe paqeje të qëndrueshme në rajon dhe më gjerë.
Lufta kundër mosndëshkimit, nxitjes së dhunës, si dhe mohimi i mizorive dhe dënimi i glorifikimit të kriminelëve të luftës, është thelbësor për të parandaluar përsëritjen e krimeve të tmerrshme, për të njohur siç duhet efektet e tyre të vazhdueshme në të gjithë Ballkanin dhe për të ecur përpara drejt një të ardhmeje më shpresëdhënëse.
Në mbyllje, zoti President, Shqipëria rikonfirmon mbështetjen e saj të fortë për Gjykatat ndërkombëtare në luftën kundër mosndëshkimit dhe dhënien e drejtësisë kudo. Këshilli i Sigurimit duhet të sigurojë që Mekanizmi të marrë burimet që i nevojiten për të përfunduar plotësisht mandatin e tij.
Unë ju falënderoj!