Organizatat ekonomike në Gjenevë
 
Gjeneva është një qendër e rëndësishme për politikat tregtare ndërkombëtare dhe zhvillimin ekonomik. Organizata Botërore eTregtisë (WTO), Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO), Komisioni Ekonomik i Organizatës së Kombeve të Bashkuara për Evropën (UNECE) dhe Konferenca e Organizatës së Kombeve të Bashkuara për Tregtinë dhe Zhvillimin (UNCTAD) janë disa prej organizatave më të rëndësishme me seli në Gjenevë.
 
Misioni i Përhershëm i Shqipërisë përfaqëson interesat ekonomike dhe tregtare të Shqipërisë në këto organizata, përfshi nëpërmjet negociatave.
 
* * *
 
Organizata Botërore e Tregtisë (OBT)
 
Organizata Botërore e Tregtisë (OBT) është e vetmja organizatë ndërkombëtare që merret me rregullat globale të tregtisë. Organizata Botërore e Tregtisë u krijua në 1995. Ajo është pasardhëse e Marrëveshjes së Përgjithshme për Tarifat dhe Tregtinë (GATT), e themeluar në prag të Luftës së Dytë Botërore, pra më shumë se 70 vjeç. Ajo ka kontribuar për një rritje të jashtëzakonshme në tregtinë botërore. Mesatarisht, tregtia është rritur me 1.5 herë më shumë se ekonomia globale çdo vit.
 
OBT-ja ka 164 anëtarë, çka përfaqëson rreth 98% të tregtisë botërore.
 
Shqipëria është anëtarësuar në Organizatën Botërore të Tregtisë në 8 shtator 2000. Ministria e Financave dhe Ekonomisë është institucioni përgjegjës në vend për të gjitha çështjet që kanë të bëjnë me OBT, përgatit dhe miraton qëndrimet e Shqipërisë në OBT dhe, gjithashtu, koordinon punën me institucionet e tjera në vend lidhur me përgatitjen e notifikimeve periodike të vendit tonë në OBT.
 
Sistemi i OBT është zhvilluar përmes një seri negociatash tregtare, ose raundesh, të mbajtura nën GATT. Raundet e para kishin të bënin kryesisht me uljen e tarifave, por negociatat e mëvonshme përfshinin fusha të tjera si masat anti-dumping dhe jo-tarifore. Raundi 1986-94 - Raundi i Uruguait - çoi në krijimin e OBT-së.
 
Funksionet e OBT-së
Objektivi kryesor i OBT-së është të ndihmojë tregtinë të rrjedhë normalisht, lirisht dhe në mënyrë të parashikueshme përmes:

• administrimit të marrëveshjeve tregtare
• duke vepruar si një forum për negociatat tregtare
• zgjidhjes së mosmarrëveshjeve tregtare
• rishikimit të politikave tregtare kombëtare
• ndërtimit të kapacitetit tregtar të ekonomive në zhvillim
• bashkëpunimit me organizatat e tjera ndërkombëtare

Organi vendimmarrës i nivelit të lartë të OBT-së është Konferenca Ministrore, e cila mblidhet zakonisht çdo dy vjet. Ndërkohë, Këshilli i Përgjithshëm është forumi më lartë i OBT që mblidhet disa herë gjatë vitit në nivel të ambasadorëve dhe ryetarëve të delegacioneve të vendeve anëtare.
 
Marrëveshjet e OBT-së
 
Sistemi tregtar shumëpalësh është ndërtuar mbi marrëveshjet e OBT-së, të negociuara dhe të nënshkruara nga një shumicë e madhe e ekonomive tregtare botërore dhe të ratifikuara në parlamentet e tyre. Këto marrëveshje kanë të bëjnë me tregtinë e mallrave, në shërbime dhe, gjithashtu, mbrojtjen e të drejtave të pronësisë intelektuale. Këto marrëveshje janë bazat ligjore për tregtinë globale. Në thelb, ato janë kontrata që u garantojnë anëtarëve të OBT-së të drejta të rëndësishme tregtare. Ato, gjithashtu, i detyrojnë qeveritë të mbajnë politikat e tyre tregtare transparente dhe të parashikueshme, gjë që është në të mirë të të gjithëve.
 
Marrëveshjet sigurojnë një kornizë të qëndrueshme dhe transparente për të ndihmuar prodhuesit e mallrave dhe shërbimeve, eksportuesit dhe importuesit të kryejnë biznesin e tyre.
 
Raundi i Uruguait 1986 - 94 krijoi rregulla të reja për trajtimin e tregtisë së shërbimeve dhe pronësisë intelektuale, si dhe procedurat e reja për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve. Kompleti i plotë shtrihet në rreth 30,000 faqe të përbëra nga rreth 30 marrëveshje dhe angazhime të veçanta (të quajtura orare) të bëra nga anëtarët individualë në zona të veçanta, të tilla si tarifa më të ulëta dhe hapja e tregut të shërbimeve. Anëtarët e OBT-së përmes këtyre marrëveshjeve veprojnë në një sistem tregtar jo-diskriminues dhe që përcakton të drejtat dhe detyrimet e tyre.
 
Zgjidhja e mosmarrëveshjeve
 
Procedura e OBT-së për zgjidhjen e konflikteve tregtare nën kuadrin e Mirëkuptimit për Zgjidhjen e Mosmarrëveshjeve është jetike për zbatimin e rregullave dhe për këtë arsye për të siguruar që tregtia të zhvillohet normalisht. Qeveritë sjellin mosmarrëveshje në OBT nëse mendojnë se të drejtat e tyre sipas marrëveshjeve të OBT janë shkelur. Gjykimet nga ekspertë të pavarur të caktuar posaçërisht bazohen në interpretimet e marrëveshjeve dhe zotimet e anëtarëve individualë. Sistemi inkurajon që anëtarët t’i zgjidhin mosmarrëveshjet e tyre përmes konsultimit me njëri-tjetrin. Nëse kjo rezulton e pasuksesshme, ata mund të ndjekin një procedurë fazë pas faze që përfshin marrjen e vendimit nga një panel ekspertësh si dhe mundësinë e apelimit të vendimit.
 
Monitorimi i tregtisë
 
Mekanizmi i Rishikimit të Politikave Tregtare të OBT-së është krijuar për të përmirësuar transparencën, për të krijuar një kuptim më të madh të politikave tregtare të miratuara nga anëtarët e OBT-së dhe për të vlerësuar ndikimin e tyre. Shumë anëtarë i shohin rishikimet si reagime konstruktive mbi politikat e tyre. Të gjithë anëtarët e OBT-së duhet t'i nënshtrohen një kontrolli periodik, ku secili rishikim përmban raporte nga anëtari në fjalë dhe Sekretariati i OBT-së. Përveç kësaj, OBT ndërmerr monitorimin e rregullt të masave të tregtisë globale.
 
 
* * *
 
Komisioni Ekonomik i OKB për Evropën (UNECE)
 
Komisioni Ekonomik i Organizatës së Kombeve të Bashkuara për Evropën (UNECE) është një nga pesë komisionet rajonale nën juridiksionin e Këshillit Ekonomik dhe Social të OKB. UNECE u krijua nga Këshilli Ekonomik dhe Social më 28 Mars 1947 dhe është i përbërë nga 56 shtete anëtare, shumica e të cilave janë të vendosura në Evropë.
 
Shqipëria është bërë anëtare e UNECE në dhjetor 1955. Përfaqësuesit nga institucionet e ndryshme të vendit marrin pjesë në aktivitetet e komiteteve dhe forumeve të ndryshme të UNECE, në përputhje me fushën e tyre të kompetencave.
 
Si një platformë shumëpalëshe, UNECE lehtëson integrimin dhe bashkëpunimin më të madh ekonomik midis vendeve anëtare dhe promovon zhvillimin e qëndrueshëm dhe prosperitetin ekonomik përmes:

• dialogut politik
• negocimit të instrumenteve ligjore ndërkombëtare
• zhvillimit të rregulloreve dhe normave
• shkëmbimit dhe zbatimit të praktikave më të mira, si dhe ekspertizën ekonomike dhe teknike
• bashkëpunimit teknik për vendet me ekonomi në tranzicion.

 
UNECE kontribuon në rritjen e efektivitetit të Kombeve të Bashkuara përmes zbatimit rajonal të rezultateve të konferencave dhe samiteve globale të Organizatës së Kombeve të Bashkuara.
 
Komisioni i UNECE, i cili mblidhet çdo dy vjet, është organi kompetent për të gjitha çështjet që lidhen me aktivitetin e UNECE. Në periudhën ndërmjet sesioneve, është Komiteti Ekzekutiv (EXCOM) që vepron në emër të Komisionit.
 
 
Fushat e aktiviteteve të UNECE

• Komiteti për Inovacion, Konkurrencë dhe Partneritet Publiko-Privat

Komiteti ndihmon të gjitha vendet në rajon për të promovuar një politikë, mjedis financiar dhe rregullator të favorshëm për rritjen ekonomike, zhvillimin inovativ dhe konkurrencën më të lartë në dhe në rajonin e UNECE.
 
 

• Politika e mjedisit

Komiteti për Politikën Mjedisore (CEP) takohet çdo vit si organi i përgjithshëm drejtues i aktiviteteve mjedisore të UNECE. Komiteti siguron drejtim politik të kolektivit në mjedis dhe zhvillim të qëndrueshëm, përgatit takime ministrore, zhvillon ligjin ndërkombëtar të mjedisit dhe mbështet iniciativat ndërkombëtare në rajon. CEP punon për të mbështetur vendet për të rritur qeverisjen e tyre mjedisore dhe bashkëpunimin ndërkufitar, si dhe për të forcuar zbatimin e angazhimeve mjedisore rajonale të UNECE dhe përparimin e zhvillimit të qëndrueshëm në rajon.
 
Konventat e mjedisit të UNECE:
 
Konventa për aksesin në informacion, pjesëmarrjen e publikut në vendimmarrje dhe aksesin në drejtësi për çështje mjedisore (Konventa e Aarhusit) përqendrohet në ndërveprimet midis publikut dhe autoriteteve publike. Shqipëria i është bashkuar Konventës së Aarhusit në qershor 1998. Pika Kombëtare e Kontaktit për Konventën e Aarhusit është Ministria e Turizmit dhe Mjedisit.
 
Konventa për mbrojtjen dhe përdorimin e rrjedhave ujore ndërkufitare dhe liqeneve ndërkombëtare, e njohur gjithashtu si Konventa e Ujit, ka si qëllim të përmirësojë përpjekjet dhe masat kombëtare për mbrojtjen dhe administrimin e ujërave sipërfaqësore ndërkufitare dhe ujërave nëntokësore. Shqipëria i është bashkuar Konventës së Ujit në janar 1994. Pika Kombëtare e Kontaktit për Konventën e Ujit është Agjencia për Menaxhimin e Burimeve Ujore.
 
Konventa për vlerësimin e ndikimit në mjedis në një kontekst ndërkufitar (Konventa Espoo) është një hap kryesor për të bashkuar të gjitha palët e interesuara për të parandaluar dëmin mjedisor. Ajo përcakton detyrimet e palëve për të vlerësuar ndikimin në mjedis të aktiviteteve të caktuara në një fazë të hershme të planifikimit, si dhe përcakton detyrimin e shteteve për të njoftuar dhe konsultuar njëri-tjetrin për të gjitha projektet kryesore që ka të ngjarë të kenë një ndikim të dukshëm të pafavorshëm mjedisor përtej kufijve. Shqipëria i është bashkuar Konventës Espoo në tetor 1991. Pika Kombëtare e Kontaktit për Konventën Espoo është Ministria e Turizmit dhe Mjedisit.
 
Konventa për Ndotjen Ndërkufitare me Rreze të Gjatë të Ajrit (Konventa e Ajrit) ka për qëllim të mbrojë mjedisin nga ndotja e ajrit, sikurse të zvogëlojë gradualisht dhe parandalojë ndotjen e ajrit, përfshirë ndotjen ndërkufitare të ajrit me rreze të gjatë. Zbatohet nga Programi Evropian i Monitorimit dhe Vlerësimit (EMEP), drejtuar nga UNECE. Shqipëria i është bashkuar Konventës së Ajrit në dhjetor 2005. Pika Kombëtare e Kontaktit për Konventën e Ajrit është Ministria e Turizmit dhe Mjedisit.
 
Konventa për efektet ndërkufitare të aksidenteve industriale ndihmon palët të parandalojnë aksidentet industriale që mund të kenë efekte ndërkufitare, të përgatiten dhe t'u përgjigjen aksidenteve nëse ato ndodhin. Shqipëria i është bashkuar Konventës për efektet ndërkufitare të aksidenteve industriale në janar të vitit 1994. Pika Kombëtare e Kontaktit për Konventën për Efektet Ndërkufitare të Aksidenteve Industriale është Ministria e Turizmit dhe Mjedisit.
 
 

• Pyjet

Seksioni i përbashkët i ECE / FAO për Pyjet dhe Lëndën Drusore mbështet zhvillimin e politikave të bazuara në prova për menaxhimin e qëndrueshëm të pyjeve dhe komunikon për shumë produkte dhe shërbime të ekosistemit të ofruara për shoqërinë, ndërsa ndihmon vendet e rajonit për të monitoruar dhe menaxhuar pyjet.
 
 

• Strehimi dhe Menaxhimi i Tokës

Komiteti i UNECE për Zhvillimin Urban, Strehimin dhe Menaxhimin e Tokës punon për të promovuar strehim efikas dhe të përshtatshëm të popullësisë, përfshirë ata me nevoja të veçanta dhe grupe të rrezikuara të popullsisë; qytete kompakte, gjithëpërfshirëse, inteligjente dhe të qëndrueshme; përdorim transparent dhe efikas të territorit dhe regjistrimin e pronës. Aktiviteti i Komitetit bazohet në dokumentet kryesore të politikës së OKB për strehimin dhe zhvillimin urban, përfshirë Kartën e OKB për Strehimin e Qëndrueshëm si dhe Strategjinë për Strehimin e Qëndrueshëm dhe Menaxhimin e Territorit 2014-2020.
 
 

• Popullsia

UNECE synon të promojë dialogun e politikave në aspekte të ndryshme të ndryshimeve demografike në të gjithë rajonin e UNECE, me një fokus të veçantë mbi plakjen e popullsisë.
 
 

• Energjia e Qëndrueshme

Puna e UNECE për energjinë e qëndrueshme synon përmirësimin e aksesit në energji të përballueshme dhe të pastër për të gjithë dhe për të ndihmuar në uljen e emetimeve të gazeve serë dhe gjurmëve të karbonit në sektorin e energjisë në rajon. Ajo promovon dialogun dhe bashkëpunimin e politikave ndërkombëtare midis qeverive, industrive të energjisë dhe aktorëve të tjerë të interesuar. Fokusi është në efikasitetin e energjisë, prodhimin më të pastër të energjisë elektrike nga lëndët djegëse fosile, energjinë e rinovueshme, metanin e minierës së qymyrit, gazin natyror, klasifikimin e rezervave dhe burimeve të energjisë dhe mineraleve dhe sigurinë energjetike.
 
 

• Statistikat

Divizioni mbështet sistemet statistikore kombëtare për të përmbushur nevojat për të dhëna të Axhendës 2030 për Zhvillim të Qëndrueshëm, përmes udhëzimeve metodologjike, modernizimit të statistikave dhe zhvillimit të kapaciteteve.
 
 

• Tregtia

Programi i tregtisë synon të zhvillojë marrëdhënie më të ngushta ekonomike midis shteteve anëtare, si dhe të integrojë më mirë ekonomitë e tyre në ekonominë botërore. Organet ndërqeveritare të programit tregtar bëjnë rekomandime të politikave, zhvillojnë standarde për përdorim në tregti dhe ndihmojnë shtetet anëtare në zbatimin e tyre. Këto organe, gjithashtu, sugjerojnë mënyra dhe mjete për krijimin e kornizave ligjore dhe administrative për nxitjen e tregtisë. Këtu përfshihen një sërë aktivitetesh për të ndihmuar shtetet anëtare me lehtësimin e tregtisë: politikat rregullatore dhe të standardeve, standardet komerciale bujqësore, si dhe standardet e biznesit elektronik.
 
 

• Transporti

Divizioni i transportit i UNECE në aktivitetin e tij promovon transportin e qëndrueshëm - i sigurt, i pastër dhe konkurrues - të lëvizjes së mallrave dhe të njerëzve, duke përmirësuar sigurinë e trafikut, performancën mjedisore, efikasitetin e energjisë, sigurinë e transportit të brendshëm dhe ofrimin efikas të shërbimit në sektorin e transportit.
 
Konventa Doganore për Transportin Ndërkombëtar të Mallrave nën Mbulimin TIR (Konventa TIR, 1975) është deri tani sistemi i vetëm universal i tranzitit doganor që ekziston. Shqipëria ka pranuar Konventën TIR në janar 1985. Ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë mbulon çështjet e paraqitura me Konventën TIR.
 
 
 
* * *
 
 

 
 
Konferenca e Organizatës së Kombeve të Bashkuara për Tregtinë dhe Zhvillimin (UNCTAD)

 
 
Konferenca e OKB për Tregtinë dhe Zhvillimin (UNCTAD) është krijuar në vitin 1964 si një organ i përhershëm ndërqeveritar, me seli në Gjenevë. Aktualisht, UNCTAD ka 195 shtete anëtare dhe përveç shteteve, në aktivitetet e UNCTAD marrin pjesë edhe organizata joqeveritare.
 
Përfaqësuesit nga ministritë e ndryshme të vendit tonë marrin pjesë në aktivitetet e forumeve të ndryshme të UNCTAD, në përputhje me fushën e tyre të kompetencave.
 
Konferenca Ministrore, forumi më i lartë i UNCTAD, mblidhet zakonisht një herë në katër vjet. Konferencat Ministrore të UNCTAD janë zhvilluar në Gjenevë (1964), New Delhi (1968), Santiago (1972), Nairobi (1976), Manila (1979), Beograd (1983), Gjenevë (1987), Kartagjenë (1992), Johannesburg (1996), Bangkok (2000), São Paulo (2004), Akra (2008), Doha (2012) dhe Nairobi (2016). Konferenca e pesëmbëdhjetë Ministrore është planifikuar të zhvillohet në Bridgetown (Barbados) në vitin 2021.
 
UNCTAD është pjesë e Sekretariatit të OKB që merret me çështjet e tregtisë, investimeve dhe zhvillimit. Qëllimet e organizatës janë "të maksimizojnë tregtinë, investimet dhe mundësitë e zhvillimit të vendeve në zhvillim dhe t'i ndihmojnë ata në përpjekjet e tyre për t'u integruar në ekonominë botërore mbi një bazë të drejtë". Objektivi kryesor i UNCTAD është të hartojë politika që lidhen me të gjitha aspektet e zhvillimit, përfshirë tregtinë, ndihmën, transportin, financat dhe teknologjinë.
 
Krijimi i UNCTAD në 1964 u bazua në shqetësimet e vendeve në zhvillim mbi tregun ndërkombëtar, korporatat multi-nacionale dhe pabarazinë e madhe midis kombeve të zhvilluara dhe kombeve në zhvillim. Konferenca e OKB për Tregtinë dhe Zhvillimin u krijua për të siguruar një forum ku vendet në zhvillim mund të diskutonin problemet në lidhje me zhvillimin e tyre ekonomik.
 
Një nga arritjet kryesore të UNCTAD në vitin 1964 ka qenë krijimi dhe zbatimi i Sistemit të Përgjithshëm të Preferencave (GSP). Në UNCTAD u argumentua se për të nxitur eksportet e mallrave të prodhuara nga vendet në zhvillim, do të ishte e nevojshme të ofroheshin koncesione të veçanta tarifore për eksporte të tilla. Duke pranuar këtë argument, vendet e zhvilluara formuluan skemën GSP, nën të cilën eksportet e prodhuesve dhe importi i disa mallrave bujqësore nga vendet në zhvillim hyjnë pa taksa ose me ritme të reduktuara në vendet e zhvilluara. Meqenëse importet e mallrave të tilla nga vendet e tjera të zhvilluara u nënshtrohen detyrimeve doganore, importet e të njëjtave mallrave nga vendet në zhvillim do të sillnin një avantazh konkurrues.
 
 
 
* * *
 
 
Unioni Ndërkombëtar i Telekomunikacionit (ITU)
 
Unioni Ndërkombëtar i Telekomunikacionit (ITU) është agjencia e specializuar e Organizatës së Kombeve të Bashkuara për telekomunikacionin, me seli në Gjenevë. Anëtarësia e saj përfshin 193 vende dhe rreth 900 biznese të sektorit privat, institucione akademike, organizata ndërkombëtare dhe rajonale. Vendi ynë është anëtarësuar në ITU në qershor të vitit 1922.
 
Institucionet shqiptare kryesore që bashkëpunojnë me ITU janë Ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë (MIE), Autoriteti i Mediave Audiovizive (AMA), Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP), Agjensia kombëtare për Shoqërinë e Informacionit (AKSHI) dhe Autoriteti Kombëtar për Çertifikimin Elektronik dhe Sigurinë Kibernetike (AKCESK)
 
Aktiviteti kryesor i ITU është i ndarë në mes të tre sektorëve, përkatësisht:

• Sektori i Radiokomunikimit (ITU-R), i cili koordinon çështjet që lidhen me shërbimet e komunikimit me radio, menaxhimin e spektrit të radio-frekuencave dhe shërbimet wi-fi.
• Sektori i Zhvillimit (ITU-D), i cili është përqendruar në asistencën teknike për vendet në zhvillim dhe vendet me ekonomi në tranzicion për të lejuar zhvillimin e rrjeteve dhe shërbimeve telekomunikuese.
• Sektori i Standardizimit të Telekomunikacionit (ITU-T), i cili siguron hartimin efikas dhe në kohë të standardeve të cilësisë së lartë që mbulojnë të gjitha fushat e telekomunikacionit në botë, si dhe përcaktimin e tarifave dhe parimeve të kontabilitetit për shërbimet ndërkombëtare të telekomunikacionit.

 
Konferenca e Plotfuqishme është organi kryesor i politikëbërjes së ITU dhe mbahet çdo katër vjet për të përcaktuar politikat e përgjithshme të Unionit, miratuar plane strategjike dhe financiare pesë-vjeçare dhe zgjedhur ekipin e lartë drejtues të organizatës. Në intervalin midis Konferencave të Plotfuqishme, organi më i lartë institucional është Këshilli i ITU, i përbërë nga 48 anëtarë, i cili shqyrton çështjet e politikës së gjerë telekomunikuese dhe siguron që veprimtaritë, politikat dhe strategjitë e Unionit t'i përgjigjen plotësisht mjedisit të sotëm dinamik të telekomunikimit.
 
ITU është e ndarë në pesë rajone administrative që lehtësojnë administrimin e Unionit. Ato përdoren, gjithashtu, për të siguruar shpërndarjen e drejtë në Këshill, me ndarjen e vendeve midis rajoneve: 

• Rajoni A - Amerikat (35 shtete anëtare)
• Rajoni B - Evropa Perëndimore (33 shtete anëtare)
• Rajoni C - Evropa Lindore dhe Azia Veriore (21 shtete anëtare)
• Rajoni D - Afrika (54 shtete anëtare)
• Rajoni E - Azia dhe Australasia (50 shtete anëtare).

 
 
* * *
 
 
 
Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO)

 
Konventa e WIPO është instrumenti thelbësor mbi të cilin është ngritur Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO). Konventa është nënshkruar në Stokholm më 14 korrik 1967 dhe ka hyrë në fuqi në 1970.
 
Në vitin 1974 WIPO është bërë një nga agjencitë e specializuara të Organizatës së Kombeve të Bashkuara dhe misioni i saj është të drejtojë zhvillimin e një sistemi ndërkombëtar të ekuilibruar dhe efektiv të pronësisë intelektuale që mundëson risitë dhe kreativitetin.
 
WIPO ka 193 shtete anëtare. Selia është në Gjenevë, ndërsa veprojnë dhe Zyra Ndërlidhëse në Brazil, Japoni, Singapor dhe SHBA (në OKB, Nju Jork).
 
Shqipëria është anëtarësuar në WIPO në vitin 1992. Drejtoria e Përgjithshme e Pronësisë Industriale është institucioni që mbulon të gjithë gamën e çështjeve që lidhen me pronësinë intelektuale në vendin tonë, duke bashkëpunuar ngushtë me WIPO.
 
Origjina e WIPO është në vitet 1883 dhe 1886, me miratimin përkatësisht të Konventës së Parisit për Mbrojtjen e Pronësisë Industriale dhe Konventës së Bernës për Mbrojtjen e Veprave Letrare dhe Artistike. Të dy Konventat parashikuan krijimin e një "Byroje Ndërkombëtare". Të dy zyrat u bashkuan në 1893 dhe në vitin 1970 ato u zëvendësuan nga Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale, në bazë të Konventës së WIPO.
 
Dy objektivat kryesore të WIPO janë (i) promovimi i mbrojtjes së pronësisë intelektuale në të gjithë botën dhe (ii) sigurimi i bashkëpunimit administrativ midis unioneve të pronësisë intelektuale të krijuara nga traktatet që administron WIPO.
 
 
Bazuar në Konventën e WIPO janë krijuar tre organe kryesore: Asambleja e Përgjithshme, Konferenca e WIPO dhe Komiteti i Koordinimit të WIPO.
 
Asambleja e Përgjithshme e WIPO përbëhet nga shtetet anëtare të WIPO, të cilat janë gjithashtu anëtare të ndonjë prej Unioneve. Funksionet kryesore të saj, ndër të tjera, janë emërimi i Drejtorit të Përgjithshëm (pas emërimit nga Komiteti i Koordinimit), rishikimi dhe miratimi i raporteve të Drejtorit të Përgjithshëm dhe raporteve dhe aktiviteteve të Komitetit të Koordinimit, miratimi i buxhetit dyvjeçar të përbashkët për Unionet, si dhe miratimi i rregulloreve financiare të Organizatës.
 
Komiteti i Koordinimit të WIPO përbëhet nga anëtarë të zgjedhur nga radhët e anëtarëve të Komitetit Ekzekutiv të Unionit të Parisit dhe Komitetit Ekzekutiv të Unionit të Bernës. Gjithashtu, Komiteti i Koordinimit emëron kandidatin për postin e Drejtorit të Përgjithshëm për emërim nga Asambleja e Përgjithshme.
 
Konferenca e WIPO përbëhet nga shtetet palë në Konventën e WIPO dhe, ndër të tjera, është organi kompetent për miratimin e ndryshimeve në Konventë. Funksionet e saj kryesore janë të japë këshilla për organet e Unioneve, Asamblenë e Përgjithshme, Konferencën dhe Drejtorin e Përgjithshëm, për të gjitha çështjet administrative dhe financiare me interes për këto organe.
 
Burimet kryesore të të ardhurave të buxhetit të rregullt të WIPO janë tarifat e paguara nga përdoruesit e shërbimeve të regjistrimit dhe regjistrimit ndërkombëtar, si dhe kontributet financiare të shteteve anëtare.
 
 
 
* * *
 
 
 
Organizata Botërore Meteorologjike (WMO)

 
Organizata Botërore Meteorologjike (WMO) është një organizatë ndërqeveritare me 193 shtete anëtare. Origjina e saj është në Organizatën Ndërkombëtare Meteorologjike (IMO), krijimi i cilës daton në Kongresin Ndërkombëtar Meteorologjik të Vjenës në vitin 1873.
 
WMO është themeluar me ratifikimin e Konventës së WMO më 23 mars 1950 dhe është agjencia e specializuar e Organizatës së Kombeve të Bashkuara për meteorologjinë (moti dhe klima), hidrologjinë operacionale dhe shkencat gjeofizike. Sekretariati, me seli në Gjenevë, drejtohet nga Sekretari i Përgjithshëm. Organi i tij suprem është Kongresi Botëror Meteorologjik.
 
Anëtarët e WMO janë të ndarë në gjashtë rajone:

• Rajoni I: Afrika
• Rajoni II: Azia
• Rajoni III: Amerika e Jugut
• Rajoni IV: Amerika e Veriut, Amerika Qendrore dhe Karaibet
• Rajoni V: Paqësori Jug-Perëndimor
• Rajoni VI: Evropë

 
Vendi ynë është anëtarësuar në WMO në korrik të vitit 1957. Instituti i Gjeo Shkencave, Energjisë, Ujit dhe Mjedisit është institucioni që përfaqëson vendin tonë në WMO.