Ministri i Punëve të Jashtme Ditmir Bushati zhvilloi takim me Ministrin Federal për Evropën, Integrimin dhe Punët e Jashtme të Republikës së Austrisë, Sebastian Kurz. Kjo vizitë vjen në një moment të veçantë për dy vendet që para pak ditësh kremtuan 60 vjetorin e rivendosjes së marrëdhënieve dypalëshe dhe dëshmon marrëdhëniet e shkëlqyera që ekzistojnë midis Shqipërisë dhe Austrisë.
Procesi i integrimit evropian, forcimi i mëtejshëm i bashkëpunimit dypalësh, koordinimi i përpjekjeve të përbashkëta në menaxhimin e sfidave aktuale me të cilat po përballet Bashkimi Evropian si kriza migratore dhe siguria në kontinent, ishin çështjet kryesore që u trajtuan në takim.
Ministri Kurz e njohu Ministrin Bushati me vëmendjen e veçantë që i kushton ky vend Ballkanit Perëndimor, duke rikonfirmuar qasjen e afërt të rajonit drejt Bashkimit Evropian dhe angazhimin e Austrisë në këtë drejtim.
Ministri Bushati e njohu Ministrin Kurz me progresin e bërë nga qeveria shqiptare në adresimin e 5 prioriteteve kyçe, duke u ndalur veçanërisht në reformën në drejtësi. Ai vlerësoi kontributin e qeverisë austriake në mbështetje të procesit të reformave në vend. Mbështetja e vazhdueshme e Austrisë është pasqyruar qartë edhe në Strategjinë për Zhvillim 2015-2020, ku asistenca për forcimin e administratës publike, shtetin e së drejtës e arsimin profesional janë vetëm disa nga drejtimet kryesore të bashkëpunimit dypalësh.
Palët gjithashtu diskutuan mbi intensifikimin e bashkëpunimit në fushat prioritare si turizmi, energjia, arsimi, industria minerare etj.
Ministri Bushati vlerësoi qëndrimin e Austrisë si një ndër vendet anëtare në mbështetje te zgjerimit dhe u shpreh se: “jemi duke zbatuar planin e përbashkët të veprimit mes dy vendeve për këtë vit, i cili përmban një sërë angazhimesh dhe aktivitetesh konkrete në mbështetje të avancimit të vendit në rrugën e integrimit, me objektiv marrjen e vendimit për hapjen e negociatave për anëtarësim në BE. Ky plan shtrihet në fusha si integrimi evropian, ekonomia, programe të zhvillimit, administrata publike, edukimi, shkenca dhe shoqëria civile”.
* * *
Gjithashtu, Ministrat Bushati dhe Kurz morën pjesë në konferencën mbi zgjidhjen e mosmarrëveshjeve dypalëshe ndërmjet vendeve të Ballkanit Perëndimor, që u organizua në Vjenë nga Ministria Federale e Austrisë për Evropën, Integrimin dhe Punët e Jashtme, në bashkëpunim me Ministrinë franceze të Punëve të Jashtme. Konferenca u zhvillua në kuadër të Procesit të Berlinit dhe përgatitjes së Samitit të radhës që zhvillohet në Paris, në korrik 2016.
Kjo konferencë u ndal në angazhimet e ndërmarra nga qeveritë e vendeve të rajonit dhe deklaratën mbi çështjet dypalëshe të nënshkruar nga Ministrat e Punëve të Jashtme të Ballkanit Perëndimor në Samitin e Vjenës, në gusht 2015. Gjithashtu, u diskutua krijimi i instrumenteve për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve dypalëshe si dhe ndërtimi i një strukture për matjen e progresit.
Ministri Bushati mori pjesë në panelin e nivelit të lartë me temë: “Ballkani Perëndimor: Një proces më energjik i zgjerimit evropian me zgjidhjen e mosmarrëveshjeve dypalëshe”.
Në fjalën e tij, Ministri Bushati evidentoi transformimin rrënjësor që ka pësuar Ballkani Perëndimor në sajë të perspektives evropiane dhe nevojën e vijimit të këtij procesi në funksion të stabilitetit të rajonit. Duke u ndalur në natyrën e mosmarrëveshjeve dypalëshe në rajon, Ministri Bushati u shpreh se: "Dëshiroj t’i ndaj mosmarrëveshjet e hapura dypalëshe në Ballkanin Perëndimor në tre kategori të ndryshme:
- Në kategorinë e parë janë ato mosmarrëveshje dypalëshe të trashëguara nga një e kaluar e largët.
- Në kategorinë e dytë janë çështjet e shtet-ndërtimit që u shfaqën pas shpërbërjes së Jugosllavisë.
- Në kategorinë e tretë janë mosmarrëveshjet dypalëshe që mbartin një rëndësi praktike për të ardhmen, por që jo domosdoshmërish shkaktojnë pengesa për zgjerimin e BE-së.
Dua gjithashtu të shtoj se mekanizmat aktualë të zgjidhjes së mosmarrëveshjeve duhet të integrojnë në qasjen e tyre dimensionin e zhvillimit ekonomik. Ekziston nevoja për të kanalizuar më tej ndihmën e BE-së ndaj politikave të rritjes, ndërlidhjes dhe zvogëlimit të pabarazive ndërmjet vendeve të BP dhe BE-së".
Në konferencë u nda vlerësimi se mosmarrëveshjet dypalëshe përbëjnë ende një rrezik real për stabilitetin, duke vonuar dhe penguar procesin e integrimit evropian dhe duke krijuar barriera në bashkëpunimin rajonal dhe ndërtimin e marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë. Për progres të mëtejshëm në kapërcimin e mosmarrëveshjeve, mbetet kyç roli i një perspektive të besueshme anëtarësimi në BE. Në këtë kontekst, Ministri vlerësoi Procesin e Berlinit për rivitalizimin e procesit të zgjerimit si dhe rolin kyç të BE-së në ndërmjetësimin për zgjidhjen e këtyre mosmarrëveshjeve.